قوم هزاره در دورة گذار (2001-2019م) چالش‌ها و فرصت‌های پیش‌رو

مسئلة عدم برنامه­ریزی و بهره­گیری مناسب از پارامترهای هویتی مختلف نظیر دین، زبان و قومیت یکی از عوامل دیرپای ناامنی و بروز اختلافات میان مردم افغانستان بوده است. این در حالی است که وقوع تحولات سیاسی همچون وجود طالبان باعث شده اقوام کوچک­تر مانند هزاره­ها که علاوه بر تفاوت­های قومی دارای برخی اختلافات مذهبی هستند، با چالش­های مضاعفی مواجه شوند. به‌گونه‌ای که در دورة امارت طالبان، بیشترین فشارها بر آن­ها واردشده و باوجود برخی تحولات پسا طالبانی، به نظر می­رسد همچنان هزاره­ها در دوره گذار (پس از انتخابات اخیر ریاست­جمهوری) و موضوع قدرت­یابی مجدد طالبان وضعیت مبهمی داشته باشند. مقالة حاضر با روش توصیفی-تحلیلی به این مسئله پرداخته است که وضعیت هزاره­ها در دورة جدید چگونه بوده و اصولاً هزاره­ها با چه فرصت­ها و چالش­هایی مواجه هستند؟ فرضیه اصلی آن است که هزاره­ها باوجود فرصت­هایی نظیر امکان اشتراک و سهم­یابی رسمی در ساختار سیاسی قدرت و به رسمیت شناخته شدن مذهب شیعه، همچنان با معضلاتی مانند تهدیدات امنیتی و چالش­های فرهنگی روبه‌رو هستند. یافتة پژوهش آن است که شخصیت­ها و جریان­های تندرو در افغانستان به بهانه­هایی مانند وجود اختلافات قومی‑ مذهبی خواستار باقی ماندن هزاره­ها در ساختارهای سنتی و قومی خود و عدم پراکندگی آن­ها در سطح جامعه افغانستان هستند.